Khi những thửa ruộng bậc thang ở Y Tý, ở Mù Cang Chải đã lặng lẽ thu về vẻ đẹp kiều diễm của mình, khi những ngọn lúa trổ bông óng ánh ngày nào nay nằm im lìm trên những sân phơi thì người ta lại dời gót chân về Hoàng Su Phì để chiêm ngưỡng mùa vàng lộng lẫy cuối cùng trên cung đường du ngoạn khắp các tỉnh thành phía Bắc.
Hoàng Su Phì, Hà Giang (Ảnh sưu tầm)
Hoàng Su Phì nằm trên địa bàn 6 xã Bản Luốc, Sán Sả Hồ, Bản Phùng, Hồ Thầu, Nậm Ty và Thông Nguyên thuộc tỉnh Hà Giang. Là huyện vùng cao, địa hình chia cắt mạnh nên Hoàng Su Phì có nhiều tiểu vùng khí hậu, thổ nhưỡng và cảnh quan thiên nhiên khác nhau. Vì vậy khi đến du lịch Hoàng Su Phì, các bạn có thể tham khảo và lựa chọn các chuyến du lịch cho phù hợp.
Giới thiệu về Hoàng Su Phì
Địa hình của Hoàng Su Phì nằm trên thượng nguồn Sông Chảy chủ yếu là đồi núi có độ dốc lớn và bị chia cắt bởi nhiều con suối. Đây là nơi định cư lâu đời của người dân thuộc 12 dân tộc, trong đó người Nùng, Dao, Tày, Mông, La Chí chiếm đa số. Do nằm trên cung đường nối liền các vùng phía Đông và Tây Bắc, cảnh quan thiên nhiên kỳ vĩ cùng các nét văn hóa độc đáo được cộng đồng người dân ở đây bảo tồn và lưu giữ nên du lịch Hoàng Su Phì có rất nhiều tiềm năng để phát triển, nhất là du lịch sinh thái cộng đồng.
Đến với Hoàng Su Phì, vượt qua cổng trời tuyến đường Bắc Quang – Hoàng Su Phì, điều đầu tiên gây ấn tượng mạnh mẽ với du khách đó là không gian mênh mang mở ra trước mắt với những dãy núi trùng điệp của dãy Tây Côn Lĩnh, những cánh rừng nguyên sinh, nương chè san tuyết cổ thụ, những thửa ruộng bậc thang bạt ngàn trên các sườn núi.
Nếu may mắn, các bạn có thể còn được xem và trải nghiệm những lễ thức hết sức kỳ bí và độc đáo của cộng đồng người dân nơi đây như Lễ hội Quyã Hiéng (lễ hội Qua Năm), lễ gọi hồn lúa, lễ nhảy bói của dân tộc Dao, lễ cúng Thần rừng của dân tộc Nùng, tết Khu cù tê của dân tộc La Chí, Hội Gầu tào của dân tộc Mông.
Du lịch Hoàng Su Phì vào mùa nào?
Mùa xuân là thời điểm các lễ hội độc đáo của Hoàng Su Phì được tổ chức. Dịp này cũng là mùa chụp ảnh các vườn đào, lê, đồi chè.
Hầu hết mọi người đều đến du lịch Hoàng Su Phì vào mùa lúa chín (Ảnh: cu.ti_photo)
Khoảng từ giữa tháng 4 đến tháng 6 là mùa cấy lúa. Đến Hoàng Su Phì dịp này sẽ được chiêm ngưỡng thắng cảnh ruộng bậc thang Hoàng Su Phì trong mùa nước đổ.
Từ giữa tháng 9 hàng năm là bắt đầu vào mùa lúa chín các tỉnh miền núi phía Bắc nói chung và ruộng bậc thang Hoàng Su Phì nói riêng. Tầm này đi Hoàng Su Phì là thích nhất, tha hồ chụp ảnh ruộng bậc thang trải dài ngút ngàn trên các sườn núi.
Hướng dẫn đi tới Hoàng Su Phì
Hoàng Su Phì cách Hà Nội một quãng đường tương đối xa, khoảng 300km. Các di chuyển an toàn và thuận tiện nhất mà du khách nên lựa chọn là bắt xe khách tuyến Hà Nội – Hà Giang từ bến xe Mỹ Đình . Sau đó, bạn thuê xe máy để tiếp tục di chuyển từ TP. Hà Giang đến Hoàng Su Phì.
Hoàng Su Phì (Ảnh: Sưu tầm)
Những ai muốn chủ động trong việc di chuyển hoàn toàn có thể du lịch Hoàng Su Phì, Hà Giang bằng phương tiện cá nhân như ô tô hoặc xe máy riêng. Với các bạn sử dụng phương tiện cá nhân thì có nhiều lựa chọn để khám phá Hoàng Su Phì. Từ Hà Nội có thể lựa chọn hướng QL2 đi Hoàng Su Phì bình thường, sau khi đến Hoàng Su Phì chơi thì rẽ qua Xín Mần, Bắc Hà rồi về lại Hà Nội theo đường Yên Bái. Đi lịch trình này sẽ thành một vòng tròn, không cần quay lại đường đi ban đầu.
Lưu trú ở Hoàng Su Phì
Là một huyện tương đối hẻo lánh nên Hoàng Su Phì chưa có nhiều khách sạn, nhà nghỉ tiện nghi. Do đó, du khách thường chọn phương án nghỉ tại các nhà nghỉ ở trung tâm thành phố Hà Giang.
Homestay Hoàng Su Phì (Ảnh sưu tầm)
Hoàng Su Phì là một trong những địa phương của Hà Giang có mạng lưới các điểm du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng rất phát triển. Có được điều này là bởi sự hỗ trợ từ một tổ chức phi chính phủ giúp tỉnh Hà Giang trong việc quy hoạch hoạt động du lịch Hoàng Su Phì. Tại các xã như Bản Phùng, Hồ Thầu, Thông Nguyên… đều có các homestay được người dân địa phương đầu tư để đón khách du lịch. Những cơ sở này cũng có đầy đủ các dịch vụ cơ bản và còn có cả những bữa ăn mang đậm dấu ấn địa phương.
Các địa điểm đẹp ở Hoàng Su Phì
Các điểm ngắm lúa ở Hoàng Su Phì
Hoàng Su Phì vốn nổi tiếng nhất với danh thắng ruộng bậc thang, một cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ không kém Mù Cang Chải là mấy. Khách du lịch đến với Hoàng Su Phì ai cũng đi vào mùa lùa chín với mong muốn một lần tận mắt chứng kiến thắng cảnh này.
Ruộng bậc thang Hoàng Su Phì (Ảnh sưu tầm)
Ruộng bậc thang Bản Phùng
Ruộng bậc thang (Ảnh: Nguyễn Văn Sơn)
Nằm cách xa quốc lộ, Bản Phùng trở thành điểm đến hấp dẫn du khách mỗi khi vào thu, với những ruộng lúa bậc thang trùng điệp giữa mây khói vùng cao. Bản Phùng được thành lập từ năm 1994, là một xã phía Tây của huyện Hoàng Su Phì (Hà Giang), cách trung tâm huyện khoảng 30km về phía Tây Bắc. Nơi đây được biết đến với những ruộng lúa bậc thang trùng điệp giữa mây khói vùng cao.
Không có những thung lũng rộng như Cao Phạ hay Mường Hoa, ruộng bậc thang ở Bản Phùng nằm cheo leo trên những sườn núi dốc đứng. Cùng với Bản Luốc, đây là nơi có những thửa ruộng bậc thang cao nhất Việt Nam. Mây ở Bản Phùng không dày đặc như ở Mù Cang Chải hay Tà Xùa mà giăng mắc đầy chất thơ. Bản Phùng cũng không có thung lũng rộng như Mường Hoa của Sa Pa, mà ruộng bậc thang ở đây nằm cheo leo trên sườn dốc đứng – liên quan tới tập tính sinh hoạt của cư dân La Chí từ khoảng 800 năm trước.
Ruộng bậc thang Hồ Thầu
Ruộng bậc thang ở Hồ Thầu của người dân tộc Dao đỏ (Ảnh: Nguyễn Văn Sơn)
Hồ Thầu là một xã của Hoàng Su Phì, cách ngã 3 xã Nậm Dịch khoảng 16km. Ruộng bậc thang ở Hồ Thầu của người dân tộc Dao đỏ. Người dân ở đây có có lệ, cứ mỗi khoảng ruộng chừa ra một khoảng rừng nhỏ vây quanh để giữ đất khỏi bị sạt lở. Việc khai ruộng được tiến hành từ trên cao xuống thấp với những công cụ lao động giản đơn như cuốc chim, bừa gỗ, xẻng, dao quắm. Ruộng bậc thang Hồ Thầu mênh mông, cao ngút tầm mắt với những ngọn đồi làm ruộng có độ rộng lớn, đều và ít dốc.
Ruộng bậc thang Thông Nguyên
Đây là một trong những địa điểm ngắm ruộng bậc thang tuyệt đẹp (Ảnh: Nguyễn Văn Sơn)
Nằm ở tả ngạn, nơi hội tụ dòng chảy của 3 con suối lớn: Phìn Hồ đổ xuống, Nậm Ông chảy về và Nậm Khòa dội sang cùng đổ vào một chỗ tạo thành một bình nguyên ngay trên lưng chừng núi. Nhiều người nhận xét rằng, Thông Nguyên là nơi “Quần Sơn – Tụ Thủy”. Thông Nguyên là một trong những địa điểm ngắm ruộng bậc thang tuyệt đẹp ở Hoàng Su Phì, đoạn đẹp nhất các bạn có thể dừng lại chụp ảnh là khoảng km24 đường từ Bắc Quang đi Hoàng Su Phì.
Ruộng bậc thang Bản Luốc – Sán Sả Hồ
Tại đây đâu đâu cũng có ruộng bậc thang theo hình lượn sóng (Ảnh: Nguyễn Văn Sơn)
Hồ Thầu là một xã thuộc huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang, Việt Nam. Xã có vị trí: Bắc giáp xã Pờ Ly Ngài, xã Sán Sả Hồ, xã Bản Luốc. Nơi đây có địa hình là núi đất và độ dốc vừa phải nên nên nhiều ruộng bậc thang. Tại đây đâu đâu cũng có ruộng bậc thang theo hình lượn sóng và cánh cung. Ruộng bậc thang ở đây của người Dao áo dài và người Nùng.
Ruộng bậc thang Nậm Hồng – Nậm Ty
Nơi đây có cung đường đẹp nhất để ngắm ruộng bậc thang (Ảnh: Nguyễn Văn Sơn)
“Đi cùng mùa vàng” là hành trình rong ruổi theo những con đường chạy từ Bản Luốc, Sán Sả Hồ, Bản Phùng, Hồ Thầu, Nậm Ty – cung đường đẹp nhất để ngắm ruộng bậc thang nơi núi rừng Hà Giang. Con đường bê-tông nhỏ không vừa xe ô-tô nên những xã viên của Hợp tác xã Du lịch Nậm Hồng là những người đón khách từ trung tâm xã Thông Nguyên để tới bản.
Hoa Tam giác mạch
Tam giác mạch là loài hoa đặc trưng của xứ đá tai mèo với vẻ đẹp miên man, hoang dại, hàng năm thu hút lượng lớn khách du lịch đến với Cao nguyên đá. Những năm gần đây, hoa tam giác mạch còn được trồng trên chính những thửa ruộng bậc thang tại 2 huyện phía Tây của tỉnh là Hoàng Su Phì và Xín Mần.
Ngoài lúa chín, Hoàng Su Phì hiện có cả Tam Giác Mạch (Ảnh Diệp Loan)
Nhiều năm trở lại đây, hoa tam giác mạch trên Cao nguyên đá Đồng Văn đã trở thành một thương hiệu du lịch của tỉnh Hà Giang. Tháng 11, du khách muôn nơi lại tìm về với Cao nguyên đá Đồng Văn để ngắm nhìn và tham gia lễ hội có một không hai về loài hoa này
Tây Côn Lĩnh
Tây Côn Lĩnh thường được gọi là “nóc nhà Đông Bắc”, và cũng là đỉnh núi khó chinh phục, bởi quãng đường cheo leo, gập ghềnh, hoang vu. Dù vậy, những người đam mê du lịch vẫn đi để được hòa mình vào núi rừng và thiên nhiên hoang dã.
Từ trên đỉnh Tây Côn Lĩnh (Ảnh sưu tầm)
Tây Côn Lĩnh là dãy núi nằm ở phía Tây Hà Giang, trải dải trên hai huyện Hoàng Su Phì và Vị Xuyên. Tuy không phải là ngọn núi cao nhất Việt Nam nhưng việc chinh phục được nóc nhà Đông Bắc dường như khó khăn hơn nhiều lần so với đỉnh Fansipan cao vời vợi.
Dù chọn cung đường nào thì bạn cũng phải đối mặt với những con đường khi thì rậm rạp cỏ cây, chạy zíc zắc xuyên thẳng giữa rừng, lúc lại cheo leo giữa một bên là dốc đứng, một bên là vực sâu thăm thẳm. Càng lên cao, cửa nhà càng thưa thớt, những con đường nhựa ban đầu cũng nhanh chóng thay bằng đường đất bụi mù ngày nắng và lầy lội lúc trời mưa. Trước khi đến với đỉnh 2.427 m trên dãy Tây Côn Lĩnh, bạn có thể khám phá nhiều điểm dừng chân thú vị.
Đỉnh núi Chiêu Lầu Thi
Chiêu Lầu Thi được gọi theo tiếng địa phương tức là Chín tầng thang, nằm cách trung tâm huyện lỵ Hoàng Su Phì 42km. Đây là một trong những núi cao thuộc dãy Tây Côn Lĩnh nằm trên địa bàn xã Hồ Thầu huyện Hoàng Su Phì và có vị trí giáp ranh 2 xã Ngán Chiên, Thu Tà của huyện Xín Mần, điểm cao nhất của ngọn núi có cao độ 2.402 m so với mực nước biển.
Săn mây trên đỉnh núi Chiêu Lầu Thi (Ảnh sưu tầm)
Bên cạnh chuyến hành trình săn lúa, bạn cũng có thể săn mây trên đỉnh Chiêu Lầu Thi hay còn gọi là đỉnh “9 tầng thang” nằm cách trung tâm huyện lỵ Hoàng Su Phì 42km. Đỉnh núi Chiêu Lầu Thi là một trong những núi cao thuộc dãy Tây Côn Lĩnh. Vào những đợt rét đậm hàng năm, cơ hội đón tuyết tại đây cũng rất cao vì thế đây cũng là điểm đến ưa thích của những ai đam mê xê dịch và muốn khám phá mạo hiểm.
Chợ phiên Hoàng Su Phì
Chợ phiên là bức tranh nhiều màu sắc về văn hóa của người dân tại vùng cao. Cứ mỗi chủ nhật hàng tuần người ta lại họp chợ và buôn bán những món đồ thiết yếu trong sinh hoạt hàng ngày. Chợ miền ngược thấm đẫm cái tình của người miền núi, không rộn ràng, đông đúc như chợ miền xuôi vì người ta đến chợ không đơn thuần là để mua hay để bán, mà còn là để gặp gỡ hay khoe nhau đôi ba câu chuyện cùng bộ trang phục mới.
Chợ phiên Hoàng Su Phì (Ảnh sưu tầm)
Nhu cầu giữa kẻ mua – người bán thì ít mà vui chơi, hò hẹn thì nhiều. Hãy chọn dịp để đi và hòa mình vào phiên chợ với màu sắc váy áo sặc sỡ của cô gái bản Dao hay bản Nùng nhé.
Khu mộ cổ của dân tộc La Chí
Bản Phùng là địa chỉ nhắm đến của những người ưa thích du lịch Tây Bắc vào mùa lúa chín và mùa nước đổ. Ở đây có một thung lũng trải rộng toàn là ruộng bậc thang có cảnh quan đẹp bậc nhất và mang đậm màu sắc đặc trưng của vùng núi rừng Tây Bắc. Ngôi làng của người La Chí bao quanh thung lũng này và họ tự hào rằng dân tộc La Chí là những người đầu tiên khám phá ra kỹ thuật làm ruộng bậc thang từ thời thủy tổ lập làng. Họ duy trì bảo lưu kỹ thuật đó đến ngày nay để xây dựng một cuộc sống ấm no nhờ biết trồng lúa nước trên núi.
Người La Chí ở Bản Phùng hiện có nơi thờ tự chung gọi là khu Cù Tê. Nơi này để cúng thần linh và tổ chức lễ hội. Bên cạnh đó là nơi thờ tự một thủy tổ của dân tộc La Chí có tên là Hoàng Vần Thùng. Khu Cù Tê từng được tái tạo và dựng lại nhiều lần. Ban đầu nó chỉ là nhà lợp tranh, sau đắp đất và bây giờ được xây bằng gạch, lợp mái tôn, trong một khoảnh rừng gồm nhiều cây cổ thụ, chứng tỏ khu vực này vốn linh thiêng không ai xâm phạm.
Trên mái tôn của khu Cù Tê có mắc lại những chiếc sọ trâu lớn nhỏ, dấu tích của các cuộc tế lễ quy mô cộng đồng tích tụ lại. Mỗi mùa lúa chín, cúng cơm mới, họ tổ chức những cuộc tế thần linh, cảm tạ trời đất, thành hoàng cho mùa vụ bội thu. Những chiếc sọ trâu nhiều hay ít, lớn hay nhỏ đều thể hiện được mùa màng bội thu nhiều hay ít, dân bản có no ấm hay nghèo đói.
Đồn Pố Lũng
Đồn Pố Lũng thị trấn Vinh Quang hay còn gọi là Bốt Pháp – theo cách gọi của người dân địa phương được người Pháp xây dựng từ những năm cuối thế kỷ XIX. Đây là quần thể kiến trúc quân sự gồm hầm hào, lô cốt, sân bay liên hoàn trên một ngọn đồi phía đông thị trấn Vinh Quang của huyện Hoàng Su Phì.
Đền Suối Thầu
Theo bút tích được ghi trên nó ngôi đền cho thấy ngôi đền được xây dựng từ năm thứ 3 đời Minh Mạng (1793). Đền tọa lạc trên sườn một quả núi thuộc thôn Suối Thầu xã Bản Luốc, xung quanh có những thửa ruộng bậc thang bạt ngàn uốn lượn. Tại đền có 13 pho tượng được làm bằng đất sét nhuốm màu thời gian, nằm u tịch dưới tán rừng sa mộc (bản Suối Thầu, xã Bản Luốc, Hoàng Su Phì, Hà Giang).
Đền Vinh Quang
Đền Vinh Quang nằm tại trung tâm thị trấn Vinh Quang huyện Hoàng Su Phì, được xây dựng vào khoảng cuối thế kỷ XIX. Theo lời kể của các cụ cao tuổi hiện đang sinh sống tại thị trấn Vinh Quang thì cùng với việc hình thành thị tứ – trung tâm huyện lỵ Hoàng Su Phì. Xuất phát từ công việc buôn bán với mong muốn gặp được nhiều thuận lợi nên một số hộ gia đình tại thị tứ đã lập nên ngôi đền để thờ cúng. Ngôi đền xưa kia tường được trình bằng đất, có các cột, sà làm bằng gỗ, mái lợp gianh. Trải qua thời gian cũng như biến cố lịch sử nên ngôi đền đã bị hư hỏng và sửa chữa nhiều lần, song đến nay vẫn giữ nguyên những hình dáng kiến trúc ban đầu.
Các món ăn ngon và đặc sản Hoàng Su Phì
Cơm lam
Để làm món cơm lam Bắc Mê khá dễ, công đoạn đơn giản và cũng không hề tốn kém. Người dân thường chọn nguyên liệu là loại gạo nếp ngon nhất được trồng trên nương, được đem về ngâm kỹ, vo sạch và rắc thêm chút muối. Ống tre, nứa là những ống được dùng để nấu cơm. Sau khi lấy được những thân tre, trúc, nứa tư trên núi mang về, người ta sẽ chặt bỏ một đầu, đổ gạo nếp vào ống tre rồi đổ nước vào vừa tới lớp gạo trên cùng, sau đó lấy lá chuối, lá dong làm nút và nút chặt lại một đầu.
Cơm lam là món ăn dễ dàng tìm thấy ở Hoàng Su Phì (Ảnh sưu tầm)
Sau khi đã hoàn tất những công đoạn trên, cơm lam được đốt trên bếp than hồng, vừa đốt vừa xoay tròn từ từ cho nhiệt tác dụng đều lên xung quanh vỏ ống, cứ như vậy trong khoảng 1 giờ, khi đầu ống tỏa ra hương thơm lừng cũng là lúc cơm đã chín và ngon. Trước khi ăn, người ta dùng dao chẻ bỏ lớp bên ngoài của ống tre (lúc này đã cháy đen), sau đó tước nốt lớp vỏ trắng trong cùng. Khi thưởng thức, cơm lam có mùi vị thơm phức quyện với mùi của lá dong, lá chuối nướng hấp dẫn. Thông thường, những người dân nơi đây thường ăn cơm lam với muối lạc, muối vừng hay cá suối nướng sẽ khiến cho món ăn thơm và bùi hơn.
Cá chép ruộng bậc thang
Nuôi cá chép trong ruộng lúa ở Hoàng Su Phì là hình thức sản xuất xen canh, giúp tăng thu nhập cho người dân trên một đơn vị diện tích. Vài năm trở lại đây, lượng du khách đến huyện vào mùa lúa chín tăng đáng kể, góp phần đem đến nguồn thu từ du lịch – dịch vụ cho người dân trên địa bàn. Những năm gần đây, người dân Hoàng Su Phì còn đẩy mạnh nuôi cá chép trên những thửa ruộng bậc thang.
Cốm nếp Hoàng Su Phì
Cốm Hoàng Su Phì (Ảnh sưu tầm)
Cốm nếp Hoàng Su Phì của người La Chí được làm khi vào mùa thu, tiết trời lạnh. Nguyên liệu là lúa nếp non, hạt chỉ vừa mới cứng. Người La Chí chọn lúc sáng sớm để hái những bông lúa đủ tiêu chuẩn. Công đoạn này thường mất khá nhiều thời gian, cũng giống người Thái ở Mường Lò (Yên Bái), người kinh ở Hà Nội… người La Chí ở Hoàng Su Phì làm cốm vào mùa thu khi tiết trời se lạnh, nguyên liệu là lúa nếp non, hạt chỉ vừa mới cứng.
Thịt chuột
Thịt chuột là món ăn không thể thiếu được trong cuộc sống của người dân La Chí. Đúng như tên gọi, thịt chuột La Chí là một món ăn được làm hoàn toàn từ những con chuột béo múp được bà con ở Hoàng Su Phì bắt về từ ruộng và chế biến một cách tỉ mỉ. Món thịt chuột được chế biến thành nhiều món ăn khác nhau nhưng đặc biệt nhất đó chính là món thịt chuột nướng và thịt chuột gác bếp.
Chuột là món ăn thường ngày của người La Chí ở Hoàng Su Phì (Ảnh: aFamily.vn )
+ Thịt chuột gác bếp: Thịt chuột được chế biến và ướp gia vị sau đó treo lên gác bếp. Lửa và khói cháy suốt ngày sẽ làm cho thịt chuột săn chắc lại sau 1 tuần. Có thể để thịt chuột trong 1 năm và xé ra để thưởng thức.
+ Thịt chuột nướng: Món nướng này lại được ưa chuộng nhiều hơn. Thịt chuột nướng được bà con nơi đây vặt long, rửa sạch, nhúng nước xôi rồi dùng que xiên từ đít lên đầu để có thể đem lên thui, sau đó lột bỏ tất cả nội tạng, tiếp tục xát mắm, muối hay gia vị, thảo quả và đợi đến lúc gần ăn thì kẹp que để nướng cho tới khi nào chín.
Thịt dê
Thịt dê Hoàng Su Phì (Ảnh sưu tầm)
Nhiều người khi nhắc tới thịt dê sẽ nghĩ ngay tới Ninh Bình, bởi thịt dê vốn là một đặc sản rất nổi tiếng của vùng đất cố đô. Tuy nhiên, nếu đến Hoàng Su Phì các bạn cũng có thể được thưởng thức món này nhé, dê ở Hoàng Su Phì được nuôi thả tự nhiên trên dãy núi Tây Côn Lĩnh, cùng với khí hậu mát mẻ nên thịt dê ở đây cũng khá là thơm ngon.
Thắng cố
Thắng cố (Ảnh sưu tầm)
Thắng cố là món ăn truyền thống lâu đời, thường được người Mông làm vào các ngày lễ hội, lễ ăn thề bảo vệ rừng, những ngày có đông người như hội làng bản hay các buổi gặp mặt trong dòng họ… Ở các phiên chợ vùng cao các bếp nấu thắng cố bao giờ cũng thu hút được nhiều thực khách…
Nói đến các món ăn độc đáo và truyền thống của đồng bào các dân tộc, ví như món phở của người Kinh, thì không thể không nói đến món thắng cố của người Mông. Thắng cố nghĩa là canh thịt, là món ăn được chế biến từ thịt bò, thịt trâu, thịt ngựa và cả thịt lợn. Tất cả các bộ phận thuộc “lục phủ ngũ tạng” của con vật, từ lòng, tim, gan, phổi, tiết, thịt… đến xương đều được cho vào chảo nước đun nhừ cùng các loại gia vị như thảo quả, quế, hồi… theo phong tục truyền thống của đồng bào Mông. Thường thịt, tiết, lòng được luộc chín, sau đó thái nhỏ vuông quân cờ thả vào chảo. Khi ăn, chảo vẫn để trên bếp đun, ăn đến đâu múc ra bát đến đó. Có thể ăn thêm các loại rau, thường là rau cải rất sẵn ở vùng cao.
Thịt trâu gác bếp
Trâu được tẩm ướp rồi sấy khô trên bếp củi (Ảnh sưu tầm)
Thịt gác bếp vốn là đặc sản của hầu hết các tỉnh vùng cao phía Bắc. Tuy không phải món nổi tiếng nhất nơi đây nhưng cách làm thì thịt trâu được róc thành miếng, tẩm ướp gia vị rồi hun bằng khói của than củi đốt từ các loại cây mọc trên núi đá.
Rượu thóc Nàng Đôn
Rượu thóc (Ảnh sưu tầm)
Rượu thóc Nàng Đôn đóng can, hay còn gọi là rượu thóc lít được bán trực tiếp tại các hộ gia đình tại Nàng Đôn – Hoàng Su Phì. Rượu thóc Nàng Đôn đóng can, tuy không đẹp về thẩm mỹ, nhưng chất lượng rượu được coi là gốc nhất. Những lít rượu thóc được nấu trực tiếp từ các hộ dân, khi nấu xong chỉ ủ vào các chum lớn. Rượu thóc chưa được xử lý qua các hệ thống lọc Andehit như các cơ sở chuyên nghiệp. Rượu này được người dân ủ từ 6 tháng cho tới 1 năm rồi đem bán ra thị trường. Đây là một đặc sản làm quà mà các bạn có thể mua về khi du lịch Hoàng Su Phì.
Trà shan tuyết Fìn Hò
Chè Shan tuyết (Ảnh sưu tầm)
Trà Shan Tuyết nổi tiếng nhất phải kể đến vùng Chè Phìn Hồ – Hoàng Su Phì – Hà Giang. Nơi đây sương phủ sáng chiều, trời chỉ hé nắng một vài lúc ngắn trong ngày, thời tiết nhiều sương mù cùng thổ nhưỡng núi đá là nơi phát triển lâu đời của giống trà Shan Tuyết cổ thụ.
Đây là giống trà cổ thụ. Có lẽ vì sống ở vùng núi cao, nhiệt độ mùa hè cao nhất cũng chỉ lên đến 25 độ C, còn mùa đông thì vô cùng giá lạnh nên hương vị của loại trà này rất đặc biệt. Một cây trà có tuổi thọ khoảng chừng 200 năm tuổi, sống ở độ cao khoảng 1400m so với mực nước biển, đặc biệt cây trà cổ thụ này vẫn cho những búp trà ngon.
Mận đỏ Hoàng Su Phì
Là huyện phía tây của tỉnh, Hoàng Su Phì được thiên nhiên ưu đãi về điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng để phát triển cây ăn quả. Đặc biệt những loại cây như mận, lê, đào… có giá trị kinh tế cao.
Mận máu Hoàng Su Phì (Ảnh sưu tầm)
Mận Chiến Phố (Hoàng Su Phì – Hà Giang) vốn nổi tiếng bấy lâu về màu sắc, hương vị thơm ngon riêng biệt. Loài mận này thường chín vào tầm tháng 6-7. Khác với mận hậu ở Sơn La thì khi chín, quả chuyển từ màu xanh sang sậm đỏ nên còn có tên gọi là mận máu.
Lịch trình du lịch Hoàng Su Phì
Hà Nội – Hoàng Su Phì – Đồng Văn
Trễ hẹn một giờ lần sau phải chờ trăm năm (Ảnh: Nguyễn Văn Sơn)
Nếu tinh ý bạn sẽ thấy lịch trình này đi hơi ngược đường một chút do Hoàng Su Phì và Đồng Văn nằm trên 2 hướng khác nhau nên nếu muốn kết hợp khám phá xong Hà Giang trong một chuyến và có thời gian các bạn có thể đi theo lịch trình dưới đây.
Ngày 0: Hà Nội – Hà Giang
Các bạn đặt xe trước xong tầm tối ra bến xe Mỹ Đình bắt xe khách giường nằm đi TP Hà Giang. Khoảng sáng sớm hôm sau là các bạn đã có mặt ở bến xe TP Hà Giang. Trước chuyến đi nhớ thuê xe máy ở TP Hà Giang nhé.
Ngày 1: Tp Hà Giang – Hoàng Su Phì
Sáng ăn sáng ở trong thành phố xong các bạn từ TP Hà Giang quay ngược lại QL2 đến Việt Quang thì rẽ tay phải đi theo đường đến Hoàng Su Phì. Google maps có 2 đường nhưng các bạn nhớ đi theo đường DT177 vì trên trục đường này có 2 địa điểm trong di tích ruộng bậc thang.
Khoảng gần 30km sẽ đến Nậm Ty và Thông Nguyên, 2 địa điểm chụp ảnh ruộng bậc thang rất đẹp nhé. Có thể bỏ qua hôm sau quay lại chụp, tùy thời tiết
Trong ngày hôm đó bạn có thể lựa chọn đi thêm một trong các địa điểm Hồ Thầu, Bản Phùng, Bản Luốc, San Xả Hồ. Chỉ có xã Bản Phùng là địa điểm xa nhất nên các bạn có thể lựa chọn đến đấy ngủ homestay, sáng hôm sau dậy thong thả đi chơi chụp ảnh ruộng bậc thang.
Ngày 2: Hoàng Su Phì – Tp Hà Giang
Nếu ngày 2 này các bạn vẫn có hứng thú tiếp tục chụp ảnh ruộng bậc thang thì chỉ có thể kịp di chuyển lại về Tp Hà Giang để nghỉ ngơi. Đến tối có thể lang thang quanh thành phố thưởng thức các món ăn ngon ở Hà Giang.
Ngày 3: Tp Hà Giang – Quản Bạ – Yên Minh – Đồng Văn
Sáng dậy sớm ăn sáng và đổ xăng đầy nhé vì dọc đường khá ít trạm xăng. Sau đó di chuyển từ TP Hà Giang – Quản Bạ (45km). Trên đường đi các bạn có thể thăm quan Cổng trời và Núi Đôi Quản Bạ. Nếu ngày thứ 2 của bạn trùng vào sáng thú 7 bạn sẽ có cơ hội đến thăm Chợ Quyết Tiến.
Đến gần trưa các bạn di chuyển từ Quản Bạ – Yên Minh (50km) trên đường đến Yên Minh bạn sẽ thấy rừng thông Yên Minh ngay ven đường quốc lộ sau đó nghỉ ăn trưa tại Yên Minh.
Đầu giờ chiều các bạn di chuyển từ Yên Minh – Phó Bảng (40km) bắt đầu từ đây bạn sẽ thấy vẻ đẹp tuyệt vời và vô cùng hùng vĩ của cao nguyên đá Đồng Văn.
Tầm 16h chiều các bạn rời Phó Bảng quay ngược lại ngã 3 đi Đồng Văn bạn sẽ tới với Sủng Là, nơi nổi tiếng bởi là địa điểm quay bộ phim Chuyện của Pao để về Đồng Văn ăn tối và nghỉ ngơi. Đến tối các bạn có thể thăm quan cafe Phố Cổ Đồng Văn.
Ngày 4: Đồng Văn – Lũng Cú – Dinh Vương – Đồng Văn – Mã Pì Lèng – Mèo Vạc
Sáng dậy sớm các bạn ăn sáng vào chơi chợ Đồng Văn nếu đúng ngày chủ nhật chợ họp. Tiếp đó các bạn sẽ thăm quan phố cổ Đồng Văn một khu phố với vẻ đẹp cổ kính hàng trăm năm tuổi.
Tầm 9h các bạn di chuyển từ Đồng Văn – Lũng Cú (25km) – Dinh Vương (25km) – Đồng Văn (15km) lên với điểm cực Bắc của Việt Nam,rồi rời Lũng Cú về Dinh Vua Mèo Vương Chí Sình sau đó trưa quay về Đồng Văn ăn trưa.
Đầu giờ chiều các bạn di chuyển từ Đồng Văn – Mã Pì Lèng – Mèo Vạc. Trên đương đi các bạn sẽ được ngắm sông Nho Quế từ đỉnh đèo Mã Pì Lèng, một trong Tứ đại đỉnh đèo của dân phượt miền Bắc.
Tầm 16h các bạn về Mèo Vạc thăm quan một số địa điểm và nghỉ ngơi tại đây.
Ngày 5: Yên Minh – Quản Bạ – Tp Hà Giang
Các bạn di chuyển từ Yên Minh quay lại Quản Bạ, lúc này tha hồ thời gian dạo chơi Cổng trời và Núi Đôi Quản Bạ. Còn nếu có thời gian các bạn có thể tranh thủ khám phá Quản Bạ hoặc đi về cho sớm. Đến chiều các bạn chạy ngược về lại Tp Hà Giang trả xe máy và ăn tối xong lên xe giường nằm về lại Hà Nội.
Hà Nội – Hoàng Su Phì – Xín Mần – Bắc Hà
Nếu đến Hà Giang các bạn đừng quên ghé thăm Tuyên Quang và Bắc Kạn nhé (Ảnh sưu tầm)
Ngày 1 : Hà Nội – Vĩnh Phúc – Tuyên Quang – Bắc Quang – Hoàng Su Phì (300km)
Các bạn dậy sớm ăn sáng, nhớ đổ xăng, buộc đồ chặt nhé sau đó di chuyển chạy theo cung đường Hà Nội – Tuyên Quang (đi hướng qua Sơn Dương sẽ nhanh hơn). Đến trưa các bạn nghỉ trưa ăn uống tại Tuyên Quang. Sau đó tiếp tục chạy Tuyên Quang – Bắc Quang – Hoàng Su Phì, tối ăn uống và ngủ tại Hoàng Su Phì.
Ngày 2 : Hoàng Su Phì – Xín Mần – Bắc Hà (80km)
Các bạn dậy sớm ăn sáng, chuẩn bị đồ xong thì sắp xếp thời gian tìm hiểu chợ phiên tại Hoàng Su Phì (nếu đúng phiên chợ) sau đó thăm quan các xã thuộc di tích thắng cảnh ruộng bậc thang Hoàng Su Phì, danh thắng ruộng bậc thang nằm trên địa bàn 6 xã là Bản Luốc, Sán Sả Hồ, Bản Phùng, Hồ Thầu , Nậm Ty và Thông Nguyên. Đây là những xã có danh lam thắng cảnh ruộng bậc thang tuyệt đẹp với lịch sử hàng trăm năm do đồng bào các dân tộc La Chí, Dao, Nùng tạo nên bằng chính bàn tay lao động cần cù và sáng tạo của mình. Sau đó trưa ăn uống nghỉ ngơi tại các quán dọc đường rồi từ Hoàng Su Phì chạy sang Xín Mần rồi tới Bắc Hà nghỉ ngơi tại đây.
Ngày 3 : Bắc Hà – Si Ma Cai – Lào Cai (130km)
Sáng dậy sớm ăn sáng xong thì các bạn đi thăm quan các địa điểm du lịch tại thị trấn Bắc Hà, chợ Bắc Hà (nếu đúng phiên chợ), dinh Hoàng A Tưởng.
Đến trưa từ Bắc Hà chạy sang Si Ma Cai rồi về Tp Lào Cai. Từ đây các bạn có thể lên tàu về lại Hà Nội, gửi xe máy theo tàu hỏa hoặc xe khách. Nếu có thời gian các bạn có thể chạy từ TP Lào Cai lên Sapa (khoảng 30km) rồi mới quay về Hà Nội.
Xem thêm: Kinh nghiệm du lịch phượt Hà Giang
Xem thêm: Thung lũng Sủng Là, Đồng Văn
Xem thêm: Các món ăn ngon ở Hà Giang
Discussion about this post